เราใส่ใจ ให้ทุกคนเข้าถึง

ตอบ : พระราชบัญญัติสภาความมั่นคงแห่งชาติ พ.ศ. 2559 กำหนดให้สำนักงานสภาความมั่นคงแห่งชาติ จัดทำนโยบายและแผนระดับชาติว่าด้วยความมั่นคงแห่งชาติตามเป้าหมายและแนวทางที่สภาความมั่นคงแห่งชาติ (สภา มช.) กำหนด เพื่อเสนอต่อคณะรัฐมนตรีเพื่อพิจารณาให้เป็นกรอบทิศทางในการดำเนินการป้องกัน แจ้งเตือน แก้ไข หรือระงับยับยั้งภัยคุกคามเพื่อประโยชน์ในการธำรงไว้ซึ่งความมั่นคงแห่งชาติ โดยต้องมีสาระที่ครอบคลุมถึงนโยบายภายในประเทศ นโยบายต่างประเทศ และนโยบายการทหารกับการเศรษฐกิจ และอื่น ๆ อันเกี่ยวกับความมั่นคงแห่งชาติให้สอดคล้องต้องกัน เพื่อให้กิจการของรัฐสามารถประสานกันได้อย่างใกล้ชิดเป็นผลดีต่อความมั่นคงแห่งชาติ

ตอบ : มุ่งเน้นจัดลำดับที่หมวดประเด็นความมั่นคงเป็นลำดับแรกก่อน เนื่องจากหมวดประเด็นศักยภาพความมั่นคงเป็นลักษณะเครื่องมือในการช่วยสนับสนุนป้องกันและแก้ไขในหมวดแรก ซึ่งการจัดลำดับความสำคัญของประเด็นความมั่นคง ใช้เครื่องมือ Risk Matrix โดยมีกระบวนการคัดเลือกและจัดลำดับความสำคัญของประเด็นความมั่นคงที่มีผลกระทบและความเสี่ยงสูง ดังนี้

          1. สังเคราะห์ข้อมูลแนวโน้มความเสี่ยงและโอกาส จึงกำหนดประเด็นความมั่นคงที่พิจารณาบนพื้นฐานผลประโยชน์แห่งชาติ การประเมินสถานการณ์ และการศึกษาของคณะที่ปรึกษาด้านวิชาการ ซึ่งประมวลผลและวิเคราะห์ข้อมูลอย่างเป็นระบบพบว่า ความเสี่ยงของภัยคุกคามในปัจจุบันและแนวโน้มเปลี่ยนผ่านระยะต่อไป มีทั้งสิ้น 28 ประเด็นความมั่นคง

          2. จัดทำหลักเกณฑ์ประเมินภาพรวมระดับความเป็นไปได้และระดับผลกระทบของแนวโน้มความเสี่ยงและโอกาสประเด็นความมั่นคง แบ่งออกเป็น ๔ ระดับ ดังนี้

          2.1 ระดับคะแนนสีแดง เป็นประเด็นที่จะส่งผลกระทบและแนวโน้มความเสี่ยงสูงอย่างร้ายแรง

          2.2 ระดับคะแนนสีส้ม เป็นประเด็นที่จะส่งผลกระทบและแนวโน้มความเสี่ยงสูงอย่างมาก

          2.3 ระดับคะแนนสีเหลือง เป็นประเด็นที่จะส่งผลกระทบและแนวโน้มความเสี่ยงสูง

          2.4 ระดับคะแนนสีเขียว เป็นประเด็นที่จะส่งผลกระทบและแนวโน้มความเสี่ยงเฝ้าระวัง

          3. สำรวจความเห็นและการสัมภาษณ์ผู้เชี่ยวชาญด้านความมั่นคงด้วยเทคนิคเดลฟาย เพื่อจัดลำดับความสำคัญประเด็นความมั่นคงที่มีผลกระทบและความเสี่ยงตามเกณฑ์ระดับคะแนนที่กำหนดไว้

          4. กำหนดประเด็นความมั่นที่มีความสำคัญในระดับคะแนนสีแดง และระดับคะแนนสีส้ม รวมทั้งสิ้น 13 ประเด็นความมั่นคง ซึ่งจำเป็นต้องมีเครื่องมือสนับสนุนการป้องกันและแก้ไขปัญหาดังกล่าวอย่างเร่งด่วน ทำให้จำแนกออกเป็น 2 หมวด ได้แก่ 1) หมวดประเด็นความมั่นคง และ 2) หมวดประเด็นศักยภาพความมั่นคง ทั้งนี้ ประเด็นอื่นยังคงได้รับความสำคัญไว้ในแผนแม่บทฯ

          5. เรียงลำดับของหมวดประเด็นความมั่นคง ยึดโยงกับเป้าหมายและแนวทางการดำเนินการในการรักษาความมั่นคงแห่งชาติ ตามพระราชบัญญัติสภาความมั่นคงแห่งชาติ พ.ศ. 2559 ของมาตรา 14

ตอบ : แผนแม่บทภายใต้ยุทธศาสตร์ชาติ ประเด็นความมั่นคง และ นโยบายและแผนระดับชาติฯ (พ.ศ. 2566 – 2570) มีประเด็นที่สอดคล้องและสามารถขับเคลื่อนการปฏิบัติงานไปในคราวเดียวกันได้ ในการพิจารณา ประเมินผล การดำเนินการตามแผนแม่บทฯ และนโยบายและแผนระดับชาติฯ (พ.ศ. 2566 – 2570) มีความแตกต่างในรายละเอียด 3 ประเด็น ดังนี้

          1. การขยายผลเชิงลึก นโยบายและแผนความมั่นคงภายใต้นโยบายและแผนระดับชาติฯ (พ.ศ. 2566 – 2570) ในบางประเด็นมีการกำหนดตัวชี้วัดเชิงลึก อาทิ ตัวชี้วัดในนโยบายและแผนความมั่นคงที่ 3 การรักษาความมั่นคงและผลประโยชน์ของชาติพื้นที่ชายแดน ระบุเกี่ยวกับการพัฒนาระบบป้องกันตามแนวชายแดนด้วยการใช้เทคโนโลยี อย่างน้อยร้อยละ 85 ของจังหวัดชายแดนทั้งหมด ภายในปี 2570

          2. การเติมเต็มช่องว่าง นโยบายและแผนความมั่นคงภายใต้นโยบายและแผนระดับชาติฯ (พ.ศ. 2566 – 2570) ในบางประเด็นมีการระบุเนื้อหาบางประเด็นซึ่งไม่ได้มีอยู่ในแผนแม่บทฯ อาทิ นโยบายและแผนความมั่นคงที่ 1 การเสริมสร้างความมั่นคงของสถาบันหลักของชาติ มีการระบุเกี่ยวกับการส่งเสริมการอยู่ร่วมกันของคนในชาติอย่างสันติ และเคารพในความแตกต่างหลากหลายบนพื้นฐานสิทธิมนุษยชน รวมทั้งการให้ความสำคัญกับทุกศาสนา

          3. การระบุประเด็นที่มิได้กำหนดไว้ นโยบายและแผนความมั่นคงภายใต้นโยบายและแผนระดับชาติฯ (พ.ศ. 2566 – 2570) มีการระบุเนื้อหาซึ่งเป็นเรื่องใหม่ ได้แก่ นโยบายและแผนความมั่นคงที่ 13 การบริหารจัดการภาวะฉุกเฉินด้านสาธารณสุขและโรคติดต่ออุบัติใหม่